Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2010

62 Μάρτυρες...

Από μικρός γνώριζα για την υπόθεση της εκτέλεσης των λεγόμενων "62 Μαρτύρων". Όχι τυχαία. Ο χώρος όπου εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς κατακτητές δεν απέχει και πολύ από το μετόχι όπου έζησα ίσως τις καλύτερες στιγμές των παιδικών μου χρόνων, ένα οικόπεδο κοντά στο "Τσαλικάκι". Στο σημείο που έγινε η εκτέλεση δέσποζε μέχρι και πριν απο μερικά χρόνια μια μαρμάρινη επιγραφή που φανέρωνε τον λόγο για τον οποίο ονομάστηκε έτσι η ομώνυμη λεωφόρος της πόλης μας.
Την ιστορία δεν την γνώριζα με λεπτομέρειες. Δεν βρέθηκε ποτέ κανείς να γνωρίζει τόσα όσα ήθελε το παιδικό μου μυαλό να μάθει. Όταν αποκαλούμε κάποιο μάρτυρα, πρέπει να υπάρχει λόγος, τουλάχιστον για το μυαλό ενός παιδιού στο αίμα του οποίου κυλούσε πάντα η μυθοπλασία και έβλεπε παντού ιππότες με φανταχτερές πανοπλίες και μακριά ξίφη να μάχονται, έστω και χωρίς προφανή λόγο. Είπαμε, παιδικό μυαλό είναι αυτό, δεν καταλαβαίνει τους λόγους που "τσακώνονται" οι μεγάλοι.
Μεγαλώνοντας η περιέργειά μου δεν έπαψε. Ρώτησα. Δεν κατάφερα να μάθω πολλά πράγματα. Μόνο ότι εκτελέστηκαν 62 άνθρωποι οι οποίοι στη συνέχεια θάφτηκαν στον περίβολο της εκκλησίας των Αγίων Πάντων στην Αμουδάρα Γαζίου.
Πριν απο μερικές μέρες έμελε να ζήσω μια από τις συγκλονιστικότερες στιγμές της ζωής μου όταν επισκέφτηκα μαζί με τον γιό μου το Ιστορικό Μουσείο. Ένα ολόκληρο τμήμα του δευτέρου ορόφου που αφορά στην Μάχη της Κρήτης, είναι αφιερωμένο στην εκτέλεση των "62".
Αναφέρεται λοιπόν ότι τον Ιούνιο του 1942 οι Γερμανοί αντιδρώντας στην εξόντωση ντόπιων συνεργατών τους (χαφιέδων προφανώς) από αντιστασιακούς, αποφάσισαν να εκτελέσουν δώδεκα Έλληνες πολίτες στις 3 Ιουνίου, μεταξύ τον οποίων ήταν και ο δήμαρχος Ηρακλείου Μηνάς Γ. Γεωργίαδης. Έντεκα μέρες αργότερα στις 14 Ιούνη και μετά από το σαμποτάζ στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, Εκτέλεσαν πενήντα πολίτες ακόμα. Από τους εξήντα δύο, οι πενήντα οκτώ ήταν Κρητικοί, ένας Αθηναίος, ένας Βολιώτης και ένας Βορειοηπειρώτης. Μεταξύ τους ήταν συνδικαλιστές, δάσκαλοι, στρατιωτικοί, σταφιδεργάτες, δικηγόροι, πολιτικοί μηχανικοί, πολιτευτές, ένας διευθυντής τράπεζας, ένας δημοσιογράφος, ένας φανοποιός, ένας κτηματίας, ένας λυκειάρχης, ένας ιερωμένος και ένας κουρέας.
 Στο σημείο εκείνο δεσπόζει το σημείωμα ενός από τους μελλοθάνατους:

Το συγκλονιστικό αυτό σημείωμα αυτό γράφει:

"....Παρή, η μόνη σου προσπάθεια θα είναι να δώσεις στα παιδιά το δρόμο που τους είχα εγώ και να είστε όλοι υπερήφανοι που πεθαίνω για την πατρίδα. Σας φιλώ όλους. Νίκος Ηλιού...."

Τί άλλο να πει κανείς...  Ανάμεσα σε δέκα αράδες και δύο μικρές κηλίδες αίμα, όλη η φρίκη του πολέμου....

2 σχόλια: